Hijyen Eğitimi Yönetmeliği
5 Temmuz 2013 Cuma Günü Resmi Gazetede Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Yönetmelikle birlikte portör muayenesi yerine hijyen eğitimleri zorunlu hale getirilmiştir.
Bu yönetmelik; Ana dağıtım merkezleri, hazır yemek hizmeti, iş yeri ve kurum yemekhaneleri, restoranlar ve diğer benzeri gıda hizmetlerinin sunulduğu yerler, dükkânlar, toptan satış yerleri, süpermarket dağıtım merkezleri dâhil olmak üzere son tüketiciye satış ve dağıtım noktasında gıdanın işlenmesi, muameleye tabi tutulması veya depolanması ve benzeri hizmetlerin verildiği iş yerlerini kapsamaktadır.
Hijyen Eğitimi Yönetmeliğinin Getirdiği Yasal Zorunluluklar
Hijyen Eğitimi Yönetmeliğinin Amacı;
Gıda üretim ve perakende iş yerlerinde, insani tüketim amaçlı sular ile doğal mineralli suları üreten iş yerlerinde ve insan bedenine temasın söz konusu olduğu temizlik hizmetlerinin verildiği iş yerlerinde çalışanlara yönelik hijyen eğitimi programlarının planlanmasına, eğitimlerin verilmesine, iş yeri sahibinin, işletenlerin ve çalışanların bu konudaki sorumluluklarına, bu iş yerlerinde çalışmaya engel bulaşıcı hastalıkların ve cilt hastalıklarının belirlenmesine ve bu hastalıkların iyileşme halinin tespitine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Yönetmeliğin Kapsadığı İş yerleri ve Meslek Grupları:
- Kaplıca, Hamam ve Sauna İşletenler ve Çalışan Personelleri
- Kantin İşletmenleri ve Personelleri
- Meyve ve Sebze Satışı Üzerine Hizmet veren Kurumlar ve Personelleri
- Su ve Deniz Ürünlerini Satmakla Faaliyet Gösteren İşletmeler ve Personelleri
- Şarküteri, Bakkal ve Gıda Satış İşletmeleri ve Personelleri
- Tarım Ürünleri Satış İşletmeleri ve Personelleri
- Aşçı Meslek Grubuna Mensup Olan Çalışanları
- Bar Görevlisi (Barmen) Olarak Çalışanları
- Et ve Et Ürünleri Satış İşletmeleri ve Personellerini
- Otel/Motel ve Lokanta Yöneticileri ve Personelleri
- Pastacı Üretim İşletmeleri ve Personelleri
- Servis Görevlisi (Garson) Olarak Çalışanları
- Şef (Yiyecek Hazırlama ve Sunum Hizmetleri) Olarak Çalışanları
- Su Temini (Üretimi) İşletmeleri ve Personelleri
- Çay Üretimi ve İşleme Firmaları ve Personelleri
- Gıda Kontrol Çalışanları
- Hububat İşleme Firmaları ve Personelleri
- Süt İşleme İşletmeleri ve Personelleri
- Sebze ve Meyve İşleme Firmaları ve Personelleri
- Zeytin İşleme Firmaları ve Personelleri
Yönetmeliğe Göre;
İş yeri sahipleri ve işletenleri, çalışanlarının hijyen eğitimi almasından ve belgeli olarak çalıştırılmasından birinci derecede sorumludur. Bizzat çalışmaları durumunda iş yeri sahipleri ve işletenleri de bu eğitimi almaya mecburdur.
Zorunlu Hijyen Eğitimlerinin veriliş şekli
- Eğitimler, Genel Müdürlüğe bağlı öğretim kurumları tarafından verilir.
- Eğitimler sekiz saatten az olamaz.
- Genel Müdürlük, iş kollarının özelliğine göre komisyonca belirlenen eğitim içeriklerinin eğitim formatına uygun olarak ülke genelinde verilmesini sağlar. Eğitimler sekiz saatten az olamaz.
- Genel Müdürlüğe bağlı öğretim kurumlarınca, katılımcılara eğitim sonunda e-yaygın sistemi üzerinde kurs bitirme belgesi verilir. Belgeler, kişi hizmet verdiği sürece geçerli kabul edilir.
- Genel Müdürlük, eğitim ile ilgili yapacağı masrafları karşılamak üzere eğitime katılanlardan ücret talep edebilir. Kurslarda, uygulama yapılması gerekir ise uygulama sırasında kullanılabilecek şahsi malzemeler katılımcılar tarafından tedarik edilir.
- Eğitimlerin içerikleri, hijyen ilkelerine uyulmaması sebebiyle halk sağlığı açısından risk oluşturduğu bilinen virüslerin, bakterilerin, parazitlerin, mantarların ve diğer enfeksiyon etkenlerinin genel özelliklerini, bulaşma yollarını, hangi iş kolunda nasıl bulaşmalar olabileceğini veya halk sağlığının nasıl tehdit göreceğini, hastalık belirtilerini ve korunma yollarını ihtiva edecek şekilde komisyonca belirlenir.
- Eğitimlerin içeriğinde, iş kolunun özelliğine göre hijyen ve temizlik ilkeleri ile komisyonca bilgi verilmesinde fayda görülen başka etkenler ve konular da yer alır.
- Yönetmeliğin geçici maddesine göre işverenler, yönetmelik yürürlüğe girdikten sonraki bir yıl içinde çalışanlarına Yönetmelikte belirtilen eğitimleri aldırmalılardır. Yani 5 Temmuz 2014 sertifika ve eğitim almanız için son tarih olarak belirlenmiştir.
Çalışmaya engel teşkil eden hastalıklar
Aşağıda belirtilen hastalıkları bulunanlar iyileşme hâlini/bulaştırıcılığın olmadığını raporla belgeleyene kadar bu Yönetmelik kapsamındaki iş yerlerinde çalışamaz ve çalıştırılamazlar.
- Gıda ile taşınabilen bir hastalığı olan veya bu hastalığın taşıyıcısı durumundaki kişiler ile ishali bulunanlar.
- Vücudun görünür kısımlarında açık/enfekte yara, deri enfeksiyonu ve benzeri halkta tiksintiye yol açabilecek deri lezyonları bulunanlar; cüzzam, frengi ve verem hastalığına yakalananlar.
- 30/5/2007 tarihli ve 26537 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları Yönetmeliğinde yer alan, hijyen ilkelerine uyulmadığı durumlarda halk sağlığı açısından problem oluşturabilecek hastalığı bulunanlar.
Bu Yönetmelik kapsamında bulunan iş yerlerinde çalışmaya engel hastalığı bulunanlar, hastalıklarının iyileştiğini/bulaştırıcılığın olmadığını gösteren tabip/uzman tabip raporunu ibraz etmeleri durumunda çalışabilir veya çalıştırılabilirler.
Zorunlu Hijyen Eğitimini Tamamlamayan İşletmelere ve Çalışanlara;
Yönetmelikte belirtilen sürelerde, hijyen eğitimlerini almayan iş yerlerinde çalışanlara, denetimler sırasında hijyen eğitim belgesi sorulacak. Bu belgeyi almamış olanlar hakkında da 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 282’nci maddesine göre işlem yapılacak. 5 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yapılan denetimlerde hijyen eğitimi sertifikası olmayanlara 250 TL ila 1000 TL arasında ceza kesilecek.
